ધોરણ 8, સંસ્કૃત : સેમેસ્ટર 1 ,
એકમ 1 चित्रपदानि १
ધોરણ : 8
વિષય : સંસ્કૃત
સેમેસ્ટર : 1
એકમ : 1 : चित्रपदानि १ ( ચિત્રો દ્વારા દર્શાવાતા શબ્દો –1 )
નમસ્કાર મિત્રો,
આજે આપણે चित्रपदानि १ “ચિત્રો દ્વારા દર્શાવાતા શબ્દો – 1″ જોઈએ. જેમા વિવિધ ચિત્રો આપેલા છે અને તેની નીચે સંસ્કૃતમાં તેના વાક્યો આપેલા છે.
અહીં તમારે આ चित्रपदानि १ મા ચિત્રોની સાથે સાથે સર્વનામનો પણ અભ્યાસ કરવાનો છે.
સર્વનામ એટલે શું ?
નામને સ્થાને કે નામને બદલે વપરાતા શબ્દને સર્વનામ કહે છે.
- પુલ્લિંગ શબ્દને સ્થાને વપરાય છે તે પુલ્લિંગ સર્વનામ,
- સ્ત્રીલિંગ શબ્દને સ્થાને વપરાય છે તે સ્ત્રીલિંગ સર્વનામ,
- નપુંસકલિંગ શબ્દને સ્થાને વપરાય છે તે નપુંસકલિંગ સર્વનામ,
- કેટલાક સર્વનામ પુલ્લિંગ, સ્ત્રીલિંગ અને નપુંસકલિંગ એ ત્રણેય લિંગમાં એક જ સરખી રીતે વપરાય છે તેને સર્વલિંગી સર્વનામ કહે છે.
પુલ્લિંગ, સ્ત્રીલિંગ અને નપુંસકલિંગની વધુ માહિતી જોવા માટે નીચની લિંક પર ક્લિક કરો.
Sanskrit // STD 8 // Sem 1 // Citrapadani 1
હવે આપણે વિવિધ સર્વનામનો અભ્યાસ કરીએ.
एष: આ (નજીક) , स: તે (દૂર) — પુલ્લિંગ એકવચન
Chitrapadani 1
एष: ( આ ) :
આપણી નજીક રહેલી કોઈ એક પુલ્લિંગ વસ્તુ દર્શાવવા માટે (બીજા કોઈ વ્યક્તિ ને બતાવવા માટે) एष: ( આ ) સર્વનામ વપરાય છે.
स: ( તે ) :
આપણાથી દૂર રહેલી કોઈ એક પુલ્લિંગ વસ્તુ દર્શાવવા માટે ( બીજા કોઈ વ્યક્તિ ને બતાવવા માટે) स: (તે) સર્વનામ વપરાય છે.
एष: આ (નજીક) પુલ્લિંગ એકવચન
- एष: शुक:। આ પોપટ છે.
- एष: श्वान:। આ કૂતરો છે.
- एष: गज:। આ હાથી છે.
स: ( તે ) (દૂર) પુલ્લિંગ એકવચન
- स: मयूर: । તે મોર છે.
- स: सिंह: । તે સિંહ છે.
- स: अश्व: । તે ઘોડો છે.
एषा આ (નજીક) , सा તે (દૂર) — સ્ત્રીલિંગ એકવચન
एषा ( આ ) :
આપણી નજીક રહેલી કોઈ એક સ્ત્રીલિંગ વસ્તુ દર્શાવવા માટે ( બીજા કોઈ વ્યક્તિ ને બતાવવા માટે) एषा ( આ ) સર્વનામ વપરાય છે.
सा ( તે ) :
આપણાથી દૂર રહેલી કોઈ એક સ્ત્રીલિંગ વસ્તુ દર્શાવવા માટે (બીજા કોઈ વ્યક્તિ ને બતાવવા માટે) सा (તે) સર્વનામ વપરાય છે.
एषा (આ) (નજીક) સ્ત્રીલિંગ એકવચન
- एषा बालिका। આ છોકરી છે.
- एषा उत्पीठिका। આ ટેબલ છે.
- एषा गीता। આ ગીતા છે.
सा ( તે ) (દૂર) સ્ત્રીલિંગ એકવચન
- सा प्रतिमा। તે મૂર્તિ છે.
- सा सञ्चिका। તે ફાઈલ છે.
- सा पूजा। તે પૂજા છે.
एतत् આ ( નજીક ), तत् તે ( દૂર ) — નપુંસકલિંગ એકવચન
एतत् ( આ ) :
આપણી નજીક રહેલી કોઈ એક નપુંસકલિંગ વસ્તુ દર્શાવવા માટે ( બીજા કોઈ વ્યક્તિ ને બતાવવા માટે) एतत् ( આ ) સર્વનામ વપરાયય છે.
तत् ( તે ) :
આપણાથી દૂર રહેલી કોઈ એક નપુંસકલિંગ વસ્તુ દર્શાવવા માટે (બીજા કોઈ વ્યક્તિ ને બતાવવા માટે) तत् (તે) સર્વનામ વપરાય છે.
एतत् આ (નજીક) નપુંસકલિંગ એકવચન
- एतत् वातायनम् । આ બારી છે.
- एतत् पुस्तकम् । આ પુસ્તક છે.
- एतत् बसयानम् । આ બસ છે.
तत् તે ( દૂર ) નપુંસકલિંગ એકવચન
- तत् द्वारम् । તે દરવાજો છે.
- तत् चित्रम् । તે ચિત્ર છે.
- तत् विमानम् । તે વિમાન છે.
अहम् હું , त्वम् તુ — સર્વલિંગી એકવચન
अहम् ( હું )
આપણી પોતાની કોઈ પણ વાત કરવા માટે अहम् ( હું ) સર્વનામ વપરાય છે.
त्वम् (તુ)
આપણી સામેની વ્યક્તિની કોઈ પણ વાત કરવા માટે त्वम् (તુ) સર્વનામ વપરાય છે.
अहम् હું ( પોતે જ ) સર્વલિંગી એકવચન
- अहं शिक्षक: । હું શિક્ષક છું.
- अहं बालिका । હું છોકરી છું.
- अहं युवक: । હું યુવાન છું.
त्वम् તું ( સામેની વ્યક્તિ ) સર્વલિંગી એકવચન
- त्वं छात्र: । તું વિદ્યાર્થી છે.
- त्वं बालक: । તું છોકરો છે.
- त्वं युवती । તું યુવતી છે.
વિદ્યાર્થી મિત્રો, મારી બધી જ પોસ્ટ જોવા માટે સૌથી ઉપર મોટા અક્ષરે Open Service લખેલું છે ત્યાં ક્લિક કરો. એટલે બધી જ પોસ્ટ આવશે. જે વાંચવી હોય તેને ક્લિક કરતાં તે ખૂલી જશે. આ રીતે બધી જ પોસ્ટ વાંચી શકાશે.
વિદ્યાર્થી મિત્રો,
તમે અમારા વોટ્સએપ ગ્રુપમાં જોડાવા માંગતા હોય તો નીચેની લિંક પર ક્લિક કરો. જેથી તમને કોઈ પ્રશ્ન હોય કે કઈ ન સમજાતું હોય તો પુછી શકો છો.
નીચે આપેલા વિવિધ Facebook, WhatsApp જેવા બટન દ્વારા તમારા મિત્રોને શેર પણ કરી શકો છો.
